Sifir KilatS

Sejarah Sifir KilatS

Seperti guru-guru Matematik yang lain, saya juga sering menggunakan Petak-100 sebagai salah satu cara memantapkan kemahiran sifir murid melalui latih tubi... Namun begitu, setelah saya diperkenalkan kepada asas petak sifir ini oleh En. Johari Bin Ahmad, sahabat seperjuangan dalam Jawatankuasa Kajian Tindakan Negeri Selangor, saya cuba menggunakan kedua-dua petak sifir ini sebagai kaedah utama latihan sifir bagi anak-anak didik saya... Setelah meneliti asas-asas di sebalik penggunaan kedua-dua petak sifir ini, satu kaedah baru telah dirumuskan iaitu dengan menggunakan satu petak sifir sahaja... Sifir KilatS hanya menggunakan petak sifir yang ditunjukkan di sebelah kiri (S-1)...

Petak sifir yang ditunjukkan di sebelah kanan (S-2) tidak lagi digunakan... Secara tidak langsung, dua kebaikan dapat dicapai iaitu:

a) Hanya satu petak sifir digunakan dan ini lebih memudahkan...

b) Petak sifir S-1 lebih senang dihafal dan dibina daripada petak sifir S-2...

Kaedah Sifir KilatS

           Kaedah Sifir KilatS adalah berasaskan perkataan "KilatS" itu sendiri yang bermaksud "kilat berbentuk S" bagi memudahkan anak-anak mengingat kaedah sifir ini... Kaedah ini ditujukan kepada anak-anak yang lemah dalam kemahiran sifir... Ia bertujuan mempermudahkan anak-anak ini membina jadual sifir yang diperlukan... 

            Pernah dibangkitkan tentang kenapa tidak ditekankan pembelajaran konstruktif dengan menggalakkan mental calculation? Jawapannya adalah, pakar pendidikan matematik mendapati anak-anak yang berada dalam kalangan "below average" tidak dapat mengambil sepenuh kebaikan daripada kaedah tersebut kerana mereka tidak berupaya menghasilkan pemikiran idiosycratic dalam pembelajaran. Justeru pembelajaran bersifat tradisional perlu ditekankan kepada mereka... 

          Jika demikian, kenapa Sifir KilatS? Sifir KilatS diharapkan agar menjadi batu loncatan kepada anak-anak ini bagi menghafal sifir... Sifir KilatS juga membantu murid memahami asas konsep "partitioning" dalam mental multiplication... Demikian pula, diharapkan agar melalui pemahaman berkenaan konsep tersebut, murid akan memahiri mental multiplication... 

Penggunaan Petak Sifir

         Bagi memudahkan sesi demonstarasi dijalankan, guru disarankan agar menggunakan petak sifir yang diwarnakan... Sila lihat di sini bagi membaca blogpost saya berkaitan kepentingan warna... Petak sifir S-1 akan kelihatan seperti di bawah...

Petak sifir ini sebegini akan memudahkan pengajaran kaedah Sifir KilatS... Petak berwarna jingga (oren) adalah petak penanda bagi sifir-sifir ganjil kecuali sifir 5 manakala, petak-petak hijau adalah petak penanda bagi penanda sifir-sifir genap... Kenapa sifir 5 tidak ditekankan dalam Sifir KilatS? Ini adalah disebabkan sifir 5 adalah sifir yang mudah diingat oleh anak-anak terutama yang lemah dalam sifir... Secara ringkasnya, sifir 5 hanya susunan selang-seli 0 dan 5 dalam satu barisan bermula dengan 0...

 Pembinaan Jadual Sifir KilatS- sifir ganjil

            Jadual Sifir KilatS boleh dibina dengan memutarkan petak sifir ke kiri atau ke kanan... Contoh di bawah menunjukkan bagaimana petak sifir diputarkan ke kiri atau ke kanan daripada kedudukannya yang asal...

                                      90* ke kanan                  90* ke kiri               180* ke kiri / kanan 

 ** Maaf, saya tidak jumpa bagaimana hendak menggunakan 'superscript' untuk darjah maka saya menggunakan '*'...  

Untuk pengetahuan para pembaca, petak-petak sifir ini digunakan untuk menentukan digit sa (units @ ones) bagi setiap sifir yang akan dibina. Katakan kita ambil sifir 7. Bagi membina sifir 7, petak sifir perlu diputarkan 90* ke kiri seperti di sebelah. Lalu digit sa bagi sifir 7 dicatatkan mengikut arah anak panah... Jadi jujukan digit sa bagi sifir 7 adalah 7, 4, 1, 8, 5, 2, 9, 6 dan 3...   

          Manakala jika kita ingin membina sifir 3, petak sifir diputarkan 90* ke kanan seperti di sebelah. Lalu jujukan digit sa (unit @ ones) bagi sifir 3 adalah 3, 6, 9, 2, 5, 8, 1, 4 dan 7... Adalah penting untuk memahiri kaedah ini bagi sifir ganjil iaitu nombor yang mewakili sifir yang ingin dibina mestilah berada di petak (1,1) iaitu di baris pertama dan lajur pertama petak sifir...Demikian pula jika sifir-sifir ganjil yang lain ingin dibina (sudah tentu anda tidak ingin membina sifir 1 kan? Jadi sifir ganjil lain yang tidak ditunjukkan hanyalah sifir 9)...

Sesudah membina jujukan digit sa (ones), digit puluh (tens) akan ditentukan supaya jujukan nombor yang terhasil daripada gabungan digit sa dan puluh tersebut menjadi suatu jujukan nombor menaik iaitu 07, 14, 21, 28, 35, 42, 49, 56 dan 63... Pastikan anda memulakan digit puluh (tens) dengan sifar seperti yang ditunjukkan di sebelah... Oleh itu, jika sifir 3 dibina, jujukan tersebut akan menjadi 03, 06, 09, 12, 15, 18, 21, 24 dan 27... Kaedah ini dapat dilihat daripada rumusan oleh ramai guru pakar matematik. Umumnya, rahsia sebenar Sifir KilatS yang saya rumus ini adalah berada pada pembinaan sifir genap.

Pembinaan Jadual Sifir KilatS- sifir genap

          Pembinaan sifir genap juga menggunakan petak sifir yang sama dan teknik memutarkan petak sifir ke kiri dan kanan juga digunakan. Namun, terdapat perbezaan dalam menentukan petanda sifir dan jujukan digit sa-nya. Jujukan digit sa (units @ ones) ditentukan melalui gerakan 'kilat berbentuk S' (nama yang diberikan bagi kaedah sifir ini)... Kaedah menentukan digit puluh (tens) adalah sama seperti kaedah yang digunakan dalam menentukan jujukan sifir ganjil... Oleh itu, bagi sifir 2 di sebelah, jujukan digit sa-nya adalah 2, 4, 6 dan 8... Sesudah itu masukkan angka sifar dan ulangi jujukan tadi. maka jujukan itu menjadi 2, 4, 6, 8, 0, 2, 4, 6, 8... Maka jujukan sifir 2 (setelah dimasukkan digit puluh) adalah 02, 04, 06, 08, 10, 12, 14, 16 dan 18... Perhatikan bahawa petanda sifir bagi sifir genap adalah petak (1,2) iaitu di baris pertama dan lajur kedua petak sifir... Sebarang pertanyaan lanjut, sila hubungi Ibnu Zahr di laman Facebook http://www.facebook.com/CikguSam.

**p/s: Kaedah Sifir KilatS (jadual sifir genap) ini adalah ciptaan Ibnu Zahr. Maka atas nama etika profesional, kejujuran dan tanggungjawab, para pembaca haruslah tidak mengulang cetak risalah ini selain mendapat kebenaran daripada Ibnu Zahr melalui shamsukama.mohdzahri@yahoo.com atau http://www.facebook.com/CikguSam.. Sebarang penyiaran dan penggunaan semula kaedah ini haruslah menggunakan nama asalnya dan menyertakan nama rujukan iaitu Ibnu Zahr (sepertimana yang saya lakukan menyebutkan nama rujukan bagi idea asasnya)**